تله شکست و ناکامی

افراد مبتلا به ذهنیت شکست، دارای نشانه‌های زیر هستند:

۱- کاری برای افزایش مهارت‌های شغلی خود نمی‌کنند و در زمینه شغلی و تخصصی، مهارت‌ها و دانش خود را افزایش نمی‌دهند. اهل مطالعه تخصصی و شرکت در دوره‌های آموزشی تخصصی نیستند.

۲- شغلی پایین‌تر از حدّ واقعی توانایی‌ها و استعدادهای خود برمی‌گزینند، مثلاً استعداد بالایی در ریاضی دارند، اما درنهایت راننده تاکسی می‌شوند.

۳- تلاش نمی‌کنند در شغل خود پیشرفت کنند. به جدّ دنبال ترفیع شغلی نیستند. متخصص فرصت‌سوزی هستند.

آرش در زندان شکست گیر کرده است. او به مشاورش می‌گوید: چند هفته قبل، از رئیسم خواستم تا مدیریت یک پروژه برنامه‌ریزی را به من بدهد؛ او موافقت کرد و از من خواست پیشنهادم را به شکل مکتوب تحویل دهم، اما من سه هفته است که امروز و فردا می‌کنم! پروژه از فردا شروع می‌شود و من این فرصت را مثل فرصت‌های دیگر از دست داده‌ام.

۴- از کارکردن برای دیگران یا فعالیت‌های رقابتی طرفه می‌روند.

۵- شغلی دست‌وپا می‌کنند، اما به خاطر عادات منفی مانند تنبلی، اهمال‌کاری، عملکرد ضعیف و برخورد نامناسب با همکاران، از کار اخراج می‌شوند.

۶- در یک شغل، بیش از چند هفته و چند ماه دوام نمی‌آورند. همه‌کاره و هیچ‌کاره‌اند! در دنیایی که به آدم‌های متخصص پاداش می‌دهد، دانش آن‌ها عمومی است و صلاحیت عمیقی در یک حوزه خاص ندارند.

۷- شغلی را انتخاب می‌کنند که موفقیت در آن به‌شدت مشکل است، مثل بازیگری، موسیقی، ورزش‌های حرفه‌ای و… مشکل دیگر این است که نمی‌دانند شغل‌شان را چه موقع رها کنند.

۸- در کار خود از ابتکار عمل و پیشروبودن واهمه دارند؛ لذا از رسیدن به جایگاه‌های بالاتر شغلی که مستلزم مسئولیت بیشتر اس محروم می‌شوند.

۹- تصور می‌کنند ذاتاً آدم بی‌استعداد و به‌دردنخوری هستند؛ حتی اگر تصور آن‌ها با واقعیت منطبق نباشد.

۱۰- توانایی و استعدادهای خود را کوچک می‌شمارند. خطاها و نقطه‌ضعف‌های خود را بزرگنمایی می‌کنند. اگر چه در مقایسه با همکاران و همسالان خود، چیزی کم نمی‌آورند. چنان از خود عیب‌جویی می‌کنند که احساس ضعف و حقارت می‌کنند.

۱۱- با همسری ازدواج می‌کنند که از آن‌ها موفق‌تر است یا با کسانی دوست می‌شوند که موقعیت اجتماعی مناسبی دارند؛ بدین شکل، سعی در موفق جلوه‌دادن خود و سرپوش‌گذاشتن بر احساس شکست دارند.

۱۲- با تمرکز بر سایر جنبه‌های زندگی مثل خوش‌تیپی، جوانی، زیبایی، جذابیت یا حتی ایثارگری، عقب‌ماندگی‌های شغلی زندگی خود را جبران می‌کنند؛ ولی بااین‌حال، احساس شکست دست از سر آن‌ها برنمی‌دارد.